به گزارش راهبرد معاصر؛ هر سال با شیوع بیماریهای ویروسی آمار مصرف آنتیبیوتیکها، داروهای ضد التهابی غیراستروییدی و ویتامینهای مختلف نیز در کشور افزایش مییابد. موضوعی که پزشکان درباره آن هشدار میدهند و تاکید دارند که مصرف بیمورد و بیرویه برخی داروها ازجمله آنتیبیوتیکها نه تنها در بهبود بیماریهای ویروسی تاثیری ندارند، بلکه عوارض متعددی از خود بر جا میگذارند و علاوه بر این که میتوانند واکنشهای آلرژیک را افزایش دهند، میتوانند بیمار را دچار خطرات شدید ناشی از مصرف همزمان داروهای تزریقی کنند و حتی مرگ او را به دنبال داشته باشند.
دکتر محمدحسن بمانیان، دبیر انجمن آسم و آلرژی ایران در یادداشتی نوشت:
این روزها با شروع فصل سرما و شیوع بیماریهای ویروسی، برخی مشاغل فرصت بیشتری برای ارائه خدمات به هموطنان عزیز دارند. در کنار زحمتهای طاقتفرسای پزشکان خانواده، همکاران اورژانسهای شبانهروزی، کلینیکها، مطب اطبای عمومی، متخصصین داخلی، کودکان، عفونی، گوش و حلق و بینی و ... عده قلیلی هم هستند که دانسته و یا ندانسته اقدام به تجویز داروهای تزریقی متعدد و بدون جایگاه علمی کرده و از یک طرف بر بار مالی هزینههای درمان خانواده و کشور میافزایند و از طرف دیگر چه بسا جان بیمار را به خطر میاندازند.
موضوع این است که اغلب بیماریهای ویروسی شایع، نیازی به مصرف داروی آنتیبیوتیک ندارند و استفاده چند داروی ساده که غالبا نیازی به نسخه پزشک هم ندارد، برای کنترل علائم آزاردهنده سرماخوردگی کافی است. تجویز دارو از طریق رگ و استفاده همزمان داروها از گروههای مختلف مثل آنتیبیوتیک، کورتیکواستروئید، داروهای ضد التهابی غیراستروییدی و انواع ویتامینهای رنگی نه تنها هیچ نقشی در درمان بیماری ویروسی ندارد، بلکه شانس عوارض دارویی و واکنشهای آلرژیک به خصوص شوک حساسیتی را افزایش میدهد، میتواند بیمار را دچار خطرات شدید ناشی از مصرف همزمان داروهای تزریقی کند و حتی موجب مرگ او شود.
چند توصیه کاربردی
۱- با توجه به اینکه اغلب سرماخوردگیها ویروسی هستند و طی یک تا دو هفته بهبودی حاصل میشود با مصرف مایعات گرم و در صورت تب با استامینوفن خوراکی علائم را کنترل کنید
۲- اگر در شروع بیماری تب بالا (بیشتر از ۳۸.۵ تا ۳۹) داشتید و یا بعد از گذشت چند روز از علائم سرماخوردگی تب بالا پیدا کردید به پزشک مراجعه کنید
۳- آنتی بیوتیک داروی ضد تب نیست، بنابراین با شروع تب نیازی به مصرف آنتی بیوتیک نیست
۴- با توجه باینکه پتاسیل عوارض داروهای خوراکی و شدت عوارض کمتر از تزریقی بخصوص نوع وریدی است، حتیالمقدور از داروهای تزریقی اجتناب شود
۵- ترکیب چند دارو شانس واکنشهای دارویی را افزایش میدهد لذا از تزریق وریدی چند دارو بطور همزمان اجتناب شود
۶- داروهای مکمل یا تقویتی در صورت کمبود ماده خاص مثل ویتامینها باید مصرف شود و تجویز وریدی آن هیچ ارجحیتی به نوع خوراکی ندارد، لذا در صورت نیاز از نوع خوراکی استفاده کنید
۷- از جمله داروهایی که احتمال واکنش آلرژیک آنها زیاد است یکی گروه آنتی بیوتیکها (خانواده بتا لاکتام) و دیگر داروهای مسکن غیر استروئیدی است، از این دو گروه دارو که زیاد مصرف میشود مثل برخی از انواع سفتریاکسون و گروه دوم آمپول کتورولاک است که متاسفانه در برخی مراکز بطور همزمان و بصورت وریدی همراه با سرم به بیماران سرماخورده (اعم از ویروس آنفلوآنزا یا کرونا) تجویز میشود و موارد متعددی منجر به واکنشهای آلرژیک دارویی و شوک آنافیلاکسی شده است، لذا موکدا توصیه میشود از چنین روش درمانی اجتناب کنید
۸- البته باید به تکلیف و نقش نظارتی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، معاونت درمان دانشگاههای سراسر کشور، سازمان نظام پزشکی اشاره کرد و روشنگری انجمنهای علمی در این راستا یک تکلیف ملی، اخلاقی و علمی است که انتظار میرود بی تفاوت نباشیم. /همشهری